Cúng hóa vàng là một trong những nghi thức không thể bỏ qua trong mỗi gia đình Việt Nam trong dịp Tết Nguyên đán, thường được tổ chức vào ngày mùng 3 Tết. Con cháu chuẩn bị mâm cơm thịnh soạn dâng lên tổ tiên để bày tỏ lòng biết ơn, đồng thời tiễn đưa các cụ về âm giới.
Tiền vàng, đồ dùng bằng giấy mã được dâng cúng mấy ngày Tết sẽ được đốt đi. Đốt vàng mã là hình thức chuyển giao vật chất từ thế giới trần gian xuống cõi âm, giúp tổ tiên được sung túc trong năm mới và phù hộ cho con cháu được bình an, phát đạt.
Ngoài việc soạn sửa lễ vật, các gia đình cũng cần chuẩn bị bài văn khấn hóa vàng để thực hiện trọn vẹn nghi lễ này.
Văn khấn hóa vàng Tết Ất Tỵ
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch tôn thần.
Con kính lạy các cụ tổ khảo, tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Chúng con là… tuổi… hiện cư ngụ tại…; thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án, kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Một bài văn khấn hóa vàng khác:
Hôm nay ngày…
Tại thôn/số nhà… xã/phường… huyện/quận… tỉnh/TP…
Tín chủ là… cùng toàn gia kính bái.
Nay nhân ngày lễ tạ, tín chủ kính cẩn sắm một lễ gồm…, gọi là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên: Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, Bản gia Tiên sư, Bản viên Thổ công, liệt vị tôn thần.
Trước linh vị của:
Hiển tổ khảo/tổ tỷ... và các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, cùng các vong linh phụng thờ theo tiên tổ.
Kính cẩn thưa rằng:
Tiệc xuân đã mãn
Lễ tạ kính trình
Rước tiễn tiên linh
Lại về âm giới
Buổi đầu năm mới
Toàn gia mong đợi
Lưu phúc lưu ân
Kính cáo tôn thần
Phù trì phù hộ
Dương cơ âm mộ
Mọi chỗ tốt lành
Con cháu an ninh
Vận hành khang thái
Cẩn cáo!
Mâm cỗ cúng lễ hóa vàng ngày Tết
Mâm cỗ cúng lễ hóa vàng thường bao gồm những vật phẩm sau:
- Một mâm cỗ mặn gồm: Rượu, thịt, bánh chưng, gà luộc và các món ăn ngày Tết khác.
- Tiền âm phủ, vàng mã
- Mâm ngũ quả
- Hoa tươi
- Hương
- Bánh, kẹo
- Trầu cau, thuốc lá
- 2 cây mía.
Hai cây mía được chuẩn bị để ông bà tổ tiên dùng làm gậy chống lúc lên đường, hoặc dùng gánh lễ vật được dâng cúng mang về cõi âm.