Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố loạt thuế quan mới trong "Ngày Giải Phóng - 2/4" với phạm vi rộng, bao gồm mức thuế 25% đối với ô tô và linh kiện nhập khẩu. Điều này khiến các nhà sản xuất ô tô gặp nhiều thách thức khi chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cụ thể, kể từ ngày 2/4, tất cả ô tô nhập khẩu vào Mỹ sẽ chịu mức thuế 25%. Không chỉ vậy, các linh kiện quan trọng như động cơ và hộp số cũng sẽ bị áp thuế tương tự nếu chúng được lắp ráp vào xe tại Mỹ từ ngày 3/5. Điều này khiến các hãng sản xuất rơi vào tình trạng rối loạn, khi mô hình sản xuất dựa trên nguồn cung toàn cầu bị xáo trộn.
Đây là mức tăng đáng kể, gấp từ 10 đến 25 lần so với mức thuế hiện tại mà Mỹ đang áp dụng đối với Liên minh châu Âu và Nhật Bản (2,5%), cũng như Hàn Quốc (0%).
Bên cạnh đó, chính quyền Trump còn áp dụng thuế "đối ứng" trên nhiều mặt hàng nhập khẩu, với mức thuế dao động từ 10% đến 50% tùy thuộc vào quốc gia xuất xứ. Cụ thể, hàng hóa từ Trung Quốc bị áp thuế 34% (chưa bao gồm mức thuế 20% hiện hành liên quan đến cáo buộc đưa fentanyl (một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid rất mạnh gấp 100 lần morphine, 50 lần heroin) bất hợp pháp vào Mỹ); từ Liên minh châu Âu 20% và từ Nhật Bản 24%. Ngoài ra, tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, không phân biệt nguồn gốc, sẽ chịu mức thuế cơ bản 10%. Việt Nam cũng không nằm ngoài ảnh hưởng khi phải chịu mức thuế mới 46% từ Mỹ.
Điều này khiến nhiều người băn khoăn, không biết thị trường ô tô Việt sẽ chịu tác động như thế nào trước việc Mỹ áp thuế đối ứng này?
Theo tìm hiểu của PV Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV), mức thuế đối ứng do Chính phủ Mỹ vừa công bố hôm 3/4 không đánh lên tất cả hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ.
Theo trang web chính thức của Nhà Trắng mô tả có 6 nhóm hàng hóa không phải chịu biểu thuế đối ứng, gồm: Các sản phẩm thép/nhôm đồng vàng thỏi; ô tô/phụ tùng ô tô; dược phẩm; chất bán dẫn; các sản phẩm từ gỗ; năng lượng và một số khoáng chất không có sẵn ở Hoa Kỳ; các sản phẩm an ninh - quốc phòng. Do các sản phẩm này đang là đối tượng phải chịu mức thuế bổ sung theo các đạo luật cụ thể về thương mại và đầu tư đang có hiệu lực.
Cụ thể, các mặt hàng ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu vào Mỹ không bị áp mức thuế đối ứng này, do đã nằm trong diện chịu thuế bổ sung theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962; được sửa đổi trong Tuyên bố hành pháp số 10908 ngày 26/3/2025 của Chính phủ Mỹ
Thông cáo của Chính phủ Mỹ phát đi ngày 3 /4 (tiểu mục iii, điểm b, khoản 2) cũng khẳng định: “Ô tô và phụ tùng ô tô không phải chịu mức thuế đối ứng theo lệnh này”.
Điều này có nghĩa, các phương tiện vận tải và phụ tùng ô tô và 5 nhóm hàng hóa nêu trên của Việt Nam xuất khẩu không ảnh hưởng gì từ thuế suất đối ứng 46% mà Mỹ vừa công bố.
Trả lời Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV), ông Đào Công Quyết – Trưởng Tiểu ban Truyền thông của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, hiện thị trường Việt Nam chưa ghi nhận thấy những tác động trực tiếp của việc Mỹ áp thuế đối ứng vì ô tô và phụ tùng ô tô không phải chịu mức thuế đối ứng theo lệnh này. Bên cạnh đó, các thành viên của VAMA chủ yếu sản xuất để phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu sang một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Do đó, chính sách thuế nhập khẩu mới của Mỹ vừa công bố không tác động trực tiếp đến các doanh nghiệp ô tô tại Việt Nam. Tuy nhiên, nó sẽ tác động gián tiếp.
"Hiện với việc áp thuế mới của Mỹ thì chúng tôi chưa có những đánh giá cụ thể về các tác động trực tiếp, nhưng gián tiếp là sẽ có. Vì việc nhập khẩu ô tô và linh kiện xe cần rất nhiều ngoại tệ, nếu thị trường ngoại hối có biến động thì thị trường xe sẽ phần nào chịu ảnh hưởng. Giá xe sẽ có những thay đổi..." - ông Quyết cho biết thêm.
Cũng theo ông Quyết, bên cạnh đó tác động gián tiếp trên, với việc Mỹ áp dụng chính sách thuế đối ứng này sẽ tác động lên nền kinh tế chung của nhiều nước và Việt Nam cũng khó tránh khỏi. Điều này sẽ khiến cho nhiều mặt hàng có nhiều biến động về giá cả do chi phí hàng hóa tăng, kinh tế có thể gặp nhiều khó khăn hơn, khiến người dân phải thắt chặt chi tiêu. Khi đó, việc người tiêu dùng quyết định mua sắm ô tô sẽ phải cân nhắc nhiều hơn hoặc tạm dừng do đây là các mặt hàng tiêu sản... từ đó sẽ gây ảnh hưởng tới thị trường và doanh số của toàn ngành ô tô.
Theo tìm hiểu của PV VOV, hiện Việt Nam mới chỉ có VinFast xuất khẩu xe sang Mỹ. Tuy nhiên, hãng xe Việt không có báo cáo về số liệu cụ thể. Ngoài ra, Thaco có xuất khẩu một số mẫu xe và linh kiện sang Mỹ nhưng số lượng còn hạn chế.
Cụ thể, Thaco Industries đã có những sản phẩm cơ khí được đặt hàng thường xuyên từ Mỹ như sơmi rơmoóc, dụng cụ cơ khí… Năm 2025, Thaco dự kiến xuất khẩu sang Mỹ 2.800 chiếc sơmi rơmoóc, 50.000 thiết bị cơ khí dân dụng sang Bắc Mỹ, trong đó phần lớn là thị trường Mỹ.
