NSND Minh Hòa:  Cứ lên sân khấu là hết… ốm

Vui vì được khán giả nhớ đến qua những vai phản diện…

Xin chào NSND Minh Hòa! Thưa chị, sinh ra trong một gia đình có truyền thống âm nhạc, lại có khả năng ca hát, những tưởng, chị sẽ theo truyền thống gia đình.  Vậy nhưng cuối cùng chị lại theo nghiệp diễn. Cơ duyên nào đã đưa chị đến với nghệ thuật thứ 7 vậy? 

NSND Minh Hòa: Nhà Minh Hòa thì có thể nói là đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà khá đông. Minh Hòa vẫn đùa là dòng họ Trần đều là những người đam mê nghệ thuật. Đó là một niềm tự hào!

Bố và em của Minh Hòa cũng đều theo nghề âm nhạc. Bản thân Minh Hòa ngày bé hát rất hay nhưng mà sau đấy Minh Hòa thi tuyển sân khấu điện ảnh và trúng trường Đại học Sân khấu Điện ảnh. Cơ duyên đến với các vai diễn là như vậy!

Kỷ niệm nào khiến chị nhớ nhất khi mà mình chạm ngõ nghệ thuật?

NSND Minh Hòa: Kỷ niệm đầu tiên khi Minh Hòa chạm ngõ nghệ thuật là tham gia bộ phim truyền hình đầu tiên của đạo diễn - NSND Khải Hưng. Lúc đó là anh mời Minh Hòa vào vai một cô gái Lào trong  bộ phim truyền hình gần như là đầu tiên của Việt Nam Trước giờ nổ súng.

Mình đang học ở trong trường thế là được đi đóng một cái vai dài hơi, là một vai chính mà còn là vai người Lào, có nhiều bỡ ngỡ lắm.

Cái mà mình nhớ nhất đó là trong quá trình đóng thì mặc váy ngắn đến đầu gối, lại còn là váy quấn. Chạy trong rừng thì cỏ ranh cắt hết chân và máu chảy ra.

 Đó là những cảnh xem trên phim thấy mọi chuyện đơn giản nhưng qua thực tế mới thấy giữa thực tế và trên phim khác nhau nhiều. Đó là kỷ niệm đầu tiên mình nhớ nhất khi mới bước chân vào nghề!

Bộ phim Ông cố vấn đã đưa Minh Hòa đến gần với khán giả trong nước và khán giả Việt kiều ở nước ngoài. Khi nhận bộ phim này mình áp lực đến mức gần như không ngủ được. Ăn thì không thấy ngon.

Nhắc đến chị ai cũng nhớ tới vai diễn Trần Lệ Xuân ở trong phim Ông Cố Vấn của đạo diễn NSND Lê Dân, vai diễn này chắc hẳn có ấn tượng sâu đậm trong chị?

NSND Minh Hòa: Đó cũng là một vai mà Minh Hòa nghĩ là sự đổi đời đối với Minh Hòa trên phim. Bộ phim Ông cố vấn đã đưa Minh Hòa đến gần với khán giả trong nước và khán giả Việt kiều ở nước ngoài.

Khi nhận bộ phim này mình áp lực đến mức gần như không ngủ được. Ăn thì không thấy ngon. Bởi vì mình đi casting vai thì cũng không nghĩ được nhận vai đấy.

Sau đó, Minh Hòa đi về và các bạn nói là được mời vào vai đấy. Đầu tiên là cảm giác vui và hạnh phúc nhưng sau đó thấy sợ. Bởi vì cái vai quá khác với mình. Mình không có một chút nào liên quan cả.

Sau thành công của vai diễn Trần Lệ Xuân, chị liên tục được các đạo diễn mời tham gia nhiều vai diễn truyền hình khác. Chị được ví như tắc kè hoa khi đóng được các vai từ chính diện đến phản diện. Tuy nhiên, khán giả lại nhớ đến chị nhiều hơn trong các vai phản diện. Chị có thấy chạnh lòng về điều này?

NSND Minh Hòa: Mình không chạnh lòng mà thấy vui vì điều này khiến mình nhớ kỷ niệm khi đóng vai Bạch Yến trong phim Cuồng Phong. Bạch Yến ghê gớm, nanh nọc và đôi khi tỏ ra giả nhân giả nghĩa, ngon ngọt nhưng ra lệnh giết người lạnh tanh.

Lúc đó mình nghĩ là với vai này khán giả sẽ ghét mình lắm. Thế nhưng, bất ngờ là năm đó trao giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất trên truyền hình, khán giả lại bầu cho mình với vai diễn đó.

Đó là những điều hạnh phúc và thành công khi đóng vai phản diện!

Trong những năm tháng đóng phim truyền hình, tình huống nào khiến chị nhớ nhất?

NSND Minh Hòa:  Đó là khi Minh Hòa đóng phim Ông cố vấn, có cảnh cả gia đình bà Trần Lệ Xuân đi lên Đà Lạt du lịch và sau đó cưỡi ngựa. Nói thật là Minh Hòa chưa bao giờ cưỡi ngựa. Sợ đến kinh khủng dù có nài dắt ngựa rồi.

Khi Minh Hòa đóng phim Ông cố vấn, có cảnh cả gia đình bà Trần Lệ Xuân đi lên Đà Lạt du lịch và sau đó cưỡi ngựa. Nói thật là Minh Hòa chưa bao giờ cưỡi ngựa. Sợ đến kinh khủng, dù có nài dắt ngựa rồi. Con ngựa đi từ trên đồi dốc xuống. Mình mặt vẫn phải cười tươi, kiểu lạnh lùng nhưng nói thật là bên trong, tim muốn nhảy ra ngoài...

Con ngựa đi từ trên đồi dốc xuống. Mình mặt vẫn phải cười tươi, kiểu lạnh lùng nhưng nói thật là bên trong, tim muốn nhảy ra ngoài vì không biết lúc nào con ngựa nó quỵ xuống. Lúc đó, chắc mình lăn từ đồi xuống luôn.

 Đó là những kỷ niệm mà giờ lớn tuổi rồi vẫn nhớ nguyên!

Sân khấu kịch mới là máu thịt…

Hòa hầu hết khán giả thì biết đến NSND Minh Hòa ở những vai diễn trên truyền hình nhưng ít ai biết được sân khấu kịch mới chính là hơi thở, là máu thịt của chị?

NSND Minh Hòa: Đúng rồi! Rất nhiều người vẫn nghĩ là Minh Hòa là diễn viên điện ảnh. Đến bây giờ cũng thế!

Minh Hòa đi ra đường rất nhiều người cứ hỏi “Chị Minh Hòa ơi! Sao dạo này không thấy chị ở trên phim?”,  hay  “Chị ở ngoài đẹp thế kia mà tại sao chị lại không lên phim để cho khán giả xem?” (cười).

Trên sân khấu kịch thì chị cũng biến hóa trong các vai kịch rất đa dạng, khi sắc sảo, quyết liệt, khi thì lại đau khổ, tham vọng nhưng không khi nào thấy chị nhạt nhòa cả. Làm thế nào chị có thể hoàn thành được các vai diễn nhiều màu sắc như vậy?

NSND Minh Hòa: Đó là bí quyết của Minh Hòa! Minh Hòa luôn luôn là người chọn vai. Khi mà đạo diễn mời mình mà mình thấy vai đó rất là hợp thì mình sẽ nhận lời.

 Và một bí quyết nữa là Minh Hòa tìm hiểu rất kỹ về nhân vật, lý lịch nhân vật. Khi đã hiểu tường tận về nhân vật thì mình có một cái xương sống rồi, cứ thế bám theo để mà lột tả nhân vật thì nó mới hình thành một nhân vật bằng xương bằng thịt.

 Minh Hòa tìm hiểu rất kỹ về nhân vật, lý lịch nhân vật. Khi đã hiểu tường tận về nhân vật thì mình có một cái xương sống rồi, cứ thế bám theo để mà lột tả nhân vật thì nó mới hình thành một nhân vật bằng xương bằng thịt.

Chứ nếu bây giờ, mình chỉ đọc qua kịch bản sau đó nghĩ ở nhân vật này mặc thế này, đầu tóc thế kia thế là xong thì cái nhân vật của mình sẽ luôn luôn bị nhạt nhòa.

Những vai diễn của chị trên sân khấu đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân thủ đô về người nghệ sĩ đa tài như là vai cô gái ma quỷ trong vở Vàng, vai Hoàng hậu Thượng Dương trong vở Tình sử ngàn năm hay gần đây là vai trong vở Điện thoại di động. Nhưng có lẽ vai cô gái ma quỷ trong vở Vàng là ấn tượng hơn cả, chị đã biến hóa rất tài tình…

NSND Minh Hòa: Vai mà Minh Hòa được Huy chương vàng và được giải Ngôi sao sân khấu trong Liên hoan Sân khấu nhỏ thì đó chính là vai cô gái ma quỷ trong vở Vàng của tác giả Lê Quý Hiển và đạo diễn NSND Lê Hùng.

 Vai đó chỉ là một vai thôi nhưng mà được biến hóa thành ba nhân vật trong một vai diễn. Lúc thì là một cô gái bán thuốc lá nghèo khổ, lúc lại biến hóa trở thành một cô gái tham tiền, quên cả nghĩa gia đình và sau đó nữa thì lại vì đồng tiền mà biến cô này trở thành cô gái quỷ quyệt.

Cái nhân vật đó của mình màu sắc thay đổi liên tục và vai đó chính là cái vai mà ở trên sân khấu Minh Hòa nhớ đến tận bây giờ, bởi vì lúc đó Minh Hòa còn rất trẻ.

Để xây dựng lý lịch nhân vật, mình tách tất cả ba vai và xây dựng lý lịch cho nó. Sau khi xây dựng xong, mình cứ bám theo sườn đó thì lập tức các nhân vật của mình khi ghép thành một mới ra một cái tổng thể hấp dẫn người xem và ba vai không bị giống nhau.

Cứ lên sân khấu là… hết ốm

Qua cuộc trò chuyện thì tôi thấy là lửa nghề trong chị vẫn như ngày đầu đến với sân khấu. Dường như với chị, sân khấu như là hơi thở và chị vẫn muốn được vui buồn cùng với các nhân vật của mình trên sân khấu?

NSND Minh Hòa: Đúng rồi! Nghề sân khấu gần như đã ngấm vào máu thịt Minh Hòa rồi. Cứ ánh đèn sáng lên là bắt đầu mình lại lăn xả vào công việc. Kể cả mệt ơi là mệt mà khi đứng dưới ánh đèn sân khấu lại tỉnh, lại hết mệt, tiếng nói lại sang sảng, thế sang sảng xong, về nhà lại mệt tiếp (cười).

Nhiều khi chồng với con ở nhà đùa là “cứ như ốm giả vờ, ra đường thì chả thấy kêu mệt gì cả”…  có biết đâu đó là cái nghề ngấm vào mình rồi. Mình vẫn gọi đấy là nghiệp, theo hết đến trọn đời.

Nhiều khi chồng với con ở nhà đùa là “cứ như ốm giả vờ, ra đường thì chả thấy kêu mệt gì cả”…  có biết đâu đó là cái nghề ngấm vào mình rồi. Mình vẫn gọi đấy là nghiệp, theo hết đến trọn đời.

Tôi nhớ có lần chị đã từng chia sẻ là nếu phải chọn giữa điện ảnh và sân khấu thì chị sẽ chọn sân khấu?

NSND Minh Hòa: Đúng rồi! Vì Minh Hòa được đào tạo 5 năm trong trường Đại học Sân Khấu Điện Ảnh là về sân khấu và sau đó thì bén duyên với phim truyền hình và phim điện ảnh.

Thế nhưng cái mà thực sự thành công để khán giả yêu mến Minh Hoà thì lại chính là ở sân khấu.

Phim truyền hình thì độ quảng bá lớn và Minh Hoà may mắn lại cũng được rất nhiều kịch bản hay và vai diễn hay, chính vì thế mà khán giả lại nhớ những vai diễn của Minh Hòa trên phim truyền hình nữa.

Nghỉ hưu còn bận rộn hơn

Hiện nay là mặc dù chị không còn làm công tác quản lý ở nhà hát kịch Hà Nội nữa nhưng mà dường như là chị vẫn chưa cho mình nghỉ ngơi, chị vẫn miệt mài trên con đường nghệ thuật bằng rất nhiều cách khác nhau?

NSND Minh Hòa: Minh Hòa chính thức nghỉ hưu từ hôm mùng 1.4.2020. Thực sự thì với nhiều người có lẽ nghỉ hưu là 1 cái mốc làm cho họ buồn, làm cho họ đôi khi trăn trở hoặc có những người thì sốc.

Thế nhưng mà với Minh Hòa, nghỉ hưu lại thấy vui! Bởi vì trong những năm tháng mình đi làm việc, mình đã cống hiến hết mình rồi. Bây giờ là giai đoạn nghỉ ngơi, chia sẻ với bạn bè và làm những điều mình thích mà trước đây mình chưa có thời gian làm.

Hiện nay, Minh Hòa vẫn tham gia làm chuyên môn ở nhà hát. Ngoài ra, Minh Hòa còn tham gia giảng dạy tại một trung tâm đào tạo tài năng của Nhật đang mở tại Hà Nội để đào tạo các tài năng trẻ về biểu diễn sân khấu.

Chính vì thế hiện nay, dù về hưu rồi nhưng Minh Hòa cũng rất bận rộn.

Ngoài việc giảng dạy thì chị vẫn dành công sức để tập luyện những vai mới?

NSND Minh Hòa: Trong tương lai, nếu có cơ hội thì Minh Hòa sẽ quay trở lại sân khấu. Còn nếu không thì Minh Hòa vẫn đang có kinh nghiệm của mình rồi và mình truyền lửa cho các em.

Hiện nay, hàng ngày mình vẫn lên thị phạm cho các em thì đó là mình đang diễn rồi.

Muốn thành công phải không ngừng trau dồi về kỹ năng và vốn sống

Từ kinh nghiệm hơn 40 năm làm nghệ thuật, chị muốn chia sẻ gì với các bạn diễn viên trẻ?

NSND Minh Hòa:  Các bạn trẻ hiện nay có điều kiện hơn các nghệ sĩ thế hệ ngày xưa rất nhiều. Đó là môi trường làm việc tốt hơn. Các bạn ấy có nhiều công việc để đi làm thêm ở ngoài hơn như đóng phim truyền hình, đóng các tiểu phẩm hài, đi diễn show diễn hài, diễn kịch..

Tuy nhiên, mình vẫn chỉ khuyên các bạn là các bạn hãy học hết ở trong trường, được đào tạo nhận bằng xong thì các bạn hãy tung tẩy. Và, kể cả về các nhà hát rồi các bạn lại vẫn phải luôn luôn trau dồi, phấn đấu.

Ngoài cái mình được học trong trường rồi thì vẫn phải thích nghi với sân khấu của từng nhà hát mà mình về đấy.  Đồng thời, các bạn phải đọc phải xem thêm rất nhiều và lấy cả kiến thức của cuộc sống để trau dồi cho chính mình.

Kỹ năng và vốn sống sẽ làm các bạn có nhiều vai diễn hay hơn!

Chị có thể chia sẻ một chút những dự định của chị trong thời gian tới với con đường nghệ thuật?

NSND Minh Hòa: Dự định của Minh Hòa trong thời gian tới vẫn là công việc giảng dạy ở trường  Đại học Sân khấu Điện ảnh và ở Trung tâm đào tạo của Nhật. 

Còn với những vai diễn, công việc được mời cộng tác thêm, Minh Hòa còn phải xem sức khỏe và thời gian có phù hợp không rồi mới quyết định. Thành ra là mình không thể nói trước được.  

Xin cám ơn chị về buổi trò chuyện hôm nay!