Trong buổi gặp các ngân hàng, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại nghiên cứu để có những gói cho vay ưu đãi cho người trẻ, xác định từ 35 tuổi trở xuống mua nhà. Sau đó không lâu, ngân hàng ACB công bố gói vay dành cho người trẻ với thời gian 30 năm, thời gian cố định lãi suất kỳ đầu tiên lên đến 5 năm, lãi suất vay ưu đãi chỉ từ 5,5%/năm.
Lãi suất bao nhiêu hợp lý?
Nhận định mức lãi suất phù hợp cho người trẻ mua nhà, ông Phạm Đức Toản, Tổng Giám đốc EZ Property thiên về mức trung bình 5,5%/năm. Theo ông, với mức này, mỗi tháng một gia đình trẻ chỉ phải trả cả gốc và lãi khoảng 7- 8 triệu đồng. "Với cặp vợ chồng thu nhập tầm 30 triệu đồng/tháng thì mức tiền gốc và lãi này phù hợp với khả năng tài chính", ông Toản nói.
Cũng theo ông Toản, gói tín dụng ưu đãi cho người từ 35 tuổi trở xuống mua nhà nếu được các ngân hàng đồng loạt triển khai sẽ tạo cơ hội an sinh lớn cho nhiều người trẻ đang gặp khó trong việc an cư. Đây là nhóm đối tượng lao động chính, nếu được ưu tiên, ổn định chỗ ở thì họ sẽ yên tâm phát huy năng lực.
Tuy nhiên, ông Toản nhấn mạnh, ngoài mức lãi suất hợp lý, các ngân hàng cũng cần giảm bớt thủ tục phức tạp và áp thời hạn cho vay cần dài hơi, có thể cho vay tới 30 năm để giảm số tiền phải trả hàng tháng.
Đồng quan điểm, ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn SGO (SGO Group) cho rằng, với những người trẻ mua nhà thì mức lãi suất chỉ nên tương đương mức lãi suất mua nhà ở xã hội, khoảng 5-6%. Gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng trước đây không chỉ cho vay với nhà ở xã hội mà còn cho vay với nhà thương mại giá rẻ đã giúp nhiều người tiếp cận được vốn, mua được nhà ở. Na nếu có gói vay vừa đảm bảo lãi suất hợp lý, vừa tạo điều kiện được vay trong thời gian dài tối thiểu 10 năm trở lên sẽ là chính sách rất tốt cho người mua.
Đáng chú ý, theo ông Giang, ngoài ưu đãi cho người trẻ vay, cũng cần có gói hỗ trợ cho doanh nghiệp để họ có thể phát triển được các dự án thương mại giá rẻ. Theo đó, với doanh nghiệp, để phát triển dự án nhà thương mại nếu được vay vốn với lãi suất ổn định trong khoảng 5-10 năm, ở mức 8%/năm, chắc chắn sẽ làm giảm giá thành sản xuất, từ đó sẽ có giá bán nhà phù hợp hơn.
"Thời điểm này, nếu có gói tín dụng ưu đãi cho cả cung và cầu phát triển nhà ở cho người trẻ sẽ tác động rất tích cực tới thị trường bất động sản. Khi nguồn cung đa dạng, nhiều phân khúc cho người mua lựa chọn, thị trường sẽ phát triển bền vững", ông Giang nhấn mạnh.
Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đề xuất mức lãi suất 6 - 7%/năm với thời hạn ưu đãi 10 - 15 năm và được bảo đảm khoản vay bằng chính tài sản đã mua.
Theo ông Châu, chính sách này nếu được áp dụng đồng loạt sẽ không chỉ mở ra cơ hội sở hữu nhà cho người trẻ mà còn là một "cú hích" khuyến khích các doanh nghiệp địa ốc tái cấu trúc dự án, chuyển dịch hướng đầu tư sang phân khúc nhà ở thương mại vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Cùng với chương trình "phát triển ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030", điều này sẽ góp phần cấu trúc lại thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững.
"Đa số người trẻ có chí tiến thủ, còn một khoảng đời dài để làm ăn và trả nợ, thông thường sau khoảng 10 - 15 năm sẽ có thu nhập tăng gấp đôi hoặc hơn gấp đôi nên hầu như không có rủi ro cho các ngân hàng thương mại cho vay", ông Châu nhận định.
Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc kinh doanh của Công ty PropertyGuru Việt Nam cũng nêu ý kiến, với mức lãi suất 5,5%/năm, người trẻ sẽ dễ dàng tiếp cận nhà ở hơn. Ông Tuấn cho rằng khi có làn sóng ưu đãi trong hệ thống ngân hàng, các chủ đầu tư cũng sẽ quan tâm hơn đến nhóm khách hàng trẻ mua nhà lần đầu, từ đó tạo nên những cơ hội mới cho lao động trẻ.
Lãi suất ưu đãi thôi thì chưa đủ
Mặc dù rất ủng hộ việc ngân hàng áp dụng lãi suất ưu đãi cho người trẻ vay mua nhà nhưng theo lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc tại Hà Nội, chỉ riêng điều này thôi là chưa đủ vì giá nhà trên thị trường hiện quá cao, muốn mua nhà giá trung bình hay thấp đều không có.
Các số liệu nghiên cứu của Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy giá nhà ở đã tăng trưởng bình quân hai chữ số mỗi năm trong vòng 10 năm qua. Trong năm 2024, chỉ số giá căn hộ chung cư tại Hà Nội tăng 58% và TP.HCM tăng 30% so với 2019, trung bình đạt gần 60 triệu đồng/m2.
"Nhìn vào mức giá này có thể thấy rõ dù được ưu đãi lãi vay cũng khó mà kham nổi khoản gốc, lãi trả mỗi tháng nếu vay 70%, thậm chí là 50% tổng giá trị căn nhà", vị này nhấn mạnh.
Cũng theo ông, rất nhiều gói ưu đãi hiện nay đang "bị ế" vì điều kiện, thủ tục quá khắt khe, thậm chí có những yêu cầu vô lý mà đối tượng thụ hưởng không thể đáp ứng. Vì vậy, nỗi lo thủ tục vẫn ám ảnh nhiều người, nhất là người trẻ.
Ngoài ra, thời hạn gói vay dài nên rủi ro lãi vay sau ưu đãi là rất lớn, nên cần có giải pháp để người vay yên tâm hơn. "Lãi suất 5,5% chỉ áp dụng cho 5 năm đầu tiên, sau thời gian ưu đãi, nếu lãi suất tăng lên (theo lãi suất thả nổi), số tiền phải trả hằng tháng sẽ thay đổi đáng kể. Vì vậy, dù lãi suất thấp, người vay vẫn cần tính toán khả năng chi trả dài hạn, đặc biệt là thu nhập của người trẻ có thể không ổn định", vị lãnh đạo doanh nghiệp cho hay.
Chính vì vậy, chuyên gia kinh tế - PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng thay vì xây dựng 1 gói mới thì nên tìm gói phù hợp. Ông Thịnh gợi ý về việc thực hiện các khoản vay này có thể kết hợp vào các gói cho vay mua nhà như gói tín dụng 145.000 tỷ đồng cho vay mua nhà ở xã hội của các ngân hàng thương mại hay gói vay của Ngân hàng Chính sách xã hội đang cho vay với các gia đình khó khăn.
"Nếu thành lập một quỹ để cho vay riêng với người trẻ dưới 35 tuổi sẽ khó. Cần xem xét hợp lý để phần vốn ưu đãi đỡ bị phân tán. Có thể đưa thêm những người trẻ từ 35 tuổi trở xuống thành một nhóm đối tượng được ưu tiên mua nhà ở xã hội", ông chia sẻ.
Ông Phạm Đức Toản cũng kiến nghị nên có quỹ riêng để cho vay, chứ không phải dùng gói vay của các ngân hàng thương mại.
“Gói 30.000 tỷ đồng trước đây là gói ưu đãi thực chất, nhiều người tiếp cận được vốn. Do đó, cần có gói riêng để tạo điều kiện cho cả doanh nghiệp và người mua nhà dễ dàng tiếp cận. Với những đơn vị vay để phát triển nhà ở xã hội nên dựa trên tính hiệu quả đầu tư để cho vay, không nên đưa quy định khắt khe làm khó cho doanh nghiệp.
Tương tự với người mua nhà, thủ tục cho vay cũng cần giảm bớt nhiêu khê, phiền hà; thời hạn cho vay cần dài hơi, có thể cho vay tới 30 năm để giảm số tiền phải trả hàng tháng. Mức lãi suất trung bình 5%/năm sẽ hợp lý. Làm sao để người trẻ mua nhà, mỗi tháng chỉ phải trả cả gốc và lãi khoảng 6-8 triệu đồng sẽ tốt nhất. Vợ chồng thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng, nuôi hai đứa con, lại trả tiền vay mua nhà trên chục triệu đồng mỗi tháng thì khó khả thi”, ông Toản phân tích.
Bên cạnh đó, theo Tổng giám đốc EZ Property, cần tháo gỡ điểm nghẽn về pháp lý, thể chế để khuyến khích từng địa phương có động lực phát triển nhà xã hội, nhà cho người trẻ… như vậy mới tạo nguồn cung đa dạng.
