Trong dự thảo công bố lần này, Bộ GD&ĐT bỏ quy định bốc thăm môn thi thứ 3 vào lớp 10 từng gây tranh cãi trước đây. Để đảm bảo thống nhất và quan điểm tổ chức kỳ thi nhẹ nhàng, không gây tốn kém, Bộ GD&ĐT sẽ quy định chung việc thi vào lớp 10 bằng 3 môn: Toán, Ngữ văn và môn thi thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp.
"Môn thi thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp sẽ do Sở GD&ĐT, cơ sở giáo dục đại học có trường THPT lựa chọn và được công bố trước ngày 31/3 hằng năm", Bộ GD&ĐT nêu rõ.
Môn thi thứ 3 được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS. Việc lựa chọn môn thi thứ 3 có sự thay đổi qua các năm nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản. Môn thi tổ hợp cũng được chọn tương tự.
Về thời gian thi, dự thảo quy định Ngữ văn 120 phút; Toán 90 phút hoặc 120 phút; môn thi thứ ba 60 hoặc 90 phút; bài thi tổ hợp là 90 hoặc 120 phút.
Nội dung thi tuyển sinh lớp 10 nằm trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS, chủ yếu là chương trình lớp 9.
Ngoài hình thức thi tuyển, Bộ GD&ĐT cho phép các địa phương có thể chọn phương thức xét tuyển hoặc kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển. Việc lựa chọn phương thức tuyển sinh thuộc thẩm quyền của địa phương. Sở GD&ĐT sẽ tham mưu cho UBND tỉnh, thành phố phê duyệt và lựa chọn phương thức.
Cùng đó, Bộ GD&ĐT cũng cho phép một số trường THCS tuyển sinh vào lớp 6 bằng hình thức thi tuyển. Các trường thi tuyển khi số học sinh đăng kí vào học lớp 6 nhiều hơn chỉ tiêu tuyển sinh. Sở GD&ĐT chịu trách nhiệm hướng dẫn việc tuyển sinh theo phương thức kết hợp xét tuyển với kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh.
Dự thảo quy chế cũng quy định khung một số yêu cầu về việc ra đề thi, coi thi, chấm thi, phúc khảo bài thi và công bố kết quả, điểm chuẩn, chế độ tuyển thẳng, chế độ ưu tiên…để bảo đảm chất lượng, an toàn trong tổ chức kỳ thi tại các địa phương.
Theo Bộ GD&ĐT, dự thảo quy chế tuyển sinh THCS, THPT được xây dựng từ 3 quan điểm, nguyên tắc cốt lõi. Thứ nhất, gọn nhẹ, không gây áp lực và tốn kém.
Thứ hai, phải thúc đẩy hoạt động giáo dục, đặc biệt là giáo dục toàn diện, để học sinh có đầy đủ phẩm chất và năng lực, đủ điều kiện để tiếp tục học lên THPT; hoặc nếu chuyển đổi phân luồng, học nghề cũng có được nền tảng về phẩm chất, năng lực để học, thực hành nghề nghiệp ngay.
Ngoài ra, môn thi, phương thức tuyển sinh cũng phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên với kiểm tra đánh giá cuối kỳ; giúp học sinh có đầy đủ phẩm chất, năng lực, phù hợp với xu thế đổi mới và chương trình giáo dục phổ thông mới.
Thứ ba, Bộ GD&ĐT ban hành quy định khung quy chế, bảo đảm mặt bằng chung để phục vụ công tác quản lý Nhà nước trong kiểm tra, thanh tra, đánh giá. Đồng thời thực hiện tốt nguyên tắc phân cấp, phân quyền, rõ thẩm quyền, trách nhiệm của các Sở GD&ĐT, cơ sở giáo dục đại học có trường THCS, THPT.
2024-2025 là năm học khép kín chu kỳ thực hiện chương trình giáo dục mới từ lớp 1 đến lớp 12. Đồng nghĩa, năm học này việc thi tuyển lớp 10 và thi tốt nghiệp THPT sẽ thực hiện theo chương trình mới. "Việc ban hành quy chế thi tuyển sinh THCS, THPT sẽ sớm hơn 3 tháng so với những năm trước nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh học, ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi", Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.
Trước khi công bố dự thảo quy chế tuyển sinh THCS, THPT lấy ý kiến rộng rãi xã hội, Bộ GD&ĐT đã gửi lấy ý kiến của 63 Sở GD&ĐT và các trường THPT trong cả nước để xin ý kiến tham mưu.
Tính đến ngày 7/10, 63 Sở GD&ĐT gửi ý kiến góp ý các nội dung về tuyển sinh THCS, THPT, trong đó 8.267 ý kiến đồng ý với các nội dung dự thảo chiếm 92.9%; 631 ý kiến đề nghị bổ sung.
Đặc biệt, về phương án thi lớp 10, có 60/63 Sở GD&ĐT đồng ý phương án 3 môn thi tuyển sinh và cho rằng điều này phù hợp thực tế và giảm áp lực.
Dự kiến Thông tư quy chế tuyển sinh THCS, THPT sẽ được hoàn thiện và ban hành trước 31/12.
